De fast fashion industrie: ons doorgedraaide mode systeem

Wist jij dat voor het maken van één katoenen jeans maar liefst 10.000 liter schoon water nodig is? En dat de mode industrie één van de meest vervuilende industrieën is? Ik wist dit persoonlijk nog niet, totdat ik me ging verdiepen in het huidige mode systeem. Al een tijdje ben ik bezig met het verduurzamen van mijn leven. Deze industrie kon natuurlijk niet achterwegen blijven. In mijn (nog steeds lopende) zoektocht krijg ik hulp van Nanette Hogervorst van Sustainable Fashion Gift Card. Zij heeft mij in contact gebracht met meerdere duurzame fashion pioniers én heeft mij heel wat beeldmateriaal opgestuurd. Ik wil jullie dit jaar graag meenemen in mijn proces naar een duurzamer leven. Knowledge is power en daarom schijn ik vandaag het licht op de fast fashion industrie.

Wat houdt de ‘fast fashion industrie’ in?

Om te beginnen is het handig om even kort uit te leggen wat de fast fashion industrie inhoudt. De nadruk ligt op het woord industrie, aangezien het niet gaat over ons eigen consumptie gedrag (het veelvuldig kopen en weggooien van kleding). Het gaat over de manier waarop onze kleding gemaakt wordt en de snelheid hiervan. Als een trend wordt gespot, moet het item zo snel mogelijk in de schappen komen te liggen. Het proces (trend spotten – kleding ontwerpen – maken in derdewereldlanden – verzenden naar Europa) wordt dus enorm versneld. Het wordt als het ware door de productieketen heen geduwd. Bovendien willen bedrijven dit doen voor de laagst mogelijke prijs, met alle nare gevolgen van dien. Dit kan natuurlijk nooit een eerlijk en duurzaam proces zijn.

Overproductie

Overproductie is momenteel het grootste probleem. Er worden per jaar meer dan 100 miljard nieuwe kledingstukken geproduceerd. Maar liefst één derde van deze kledingstukken worden nooit verkocht en dus niet gedragen. Deze items worden uiteindelijk vernietigd of verbrand. Deze kledingstukken zijn dus voor helemaal niets gemaakt. De overproductie is momenteel dan ook het grootste probleem binnen de fashion industrie. Als van een bepaald kledingstuk bijvoorbeeld 1000 stuks gemaakt moeten worden, wordt deze opdracht bij drie verschillende fabrieken uitgezet. Vervolgens levert één van de drie fabrikanten de producten op tijd en zijn de producten van de andere twee fabrikanten niet meer nodig. Daarnaast wordt er ook maar minder dan 1% van de kleding gerecycled tot nieuwe kledingstukken.

Rana Plaza ramp

Naast de vele gevolgen van de mode industrie op het milieu, zijn de arbeidsomstandigheden van de arbeiders die onze kleding maken ook nog steeds enorm treurig. Dit kwam aan het licht tijdens de Rana Plaza ramp in Bangladesh in 2013. De medewerkers wilden eigenlijk niet meer werken in het gebouw, omdat het gewoon overduidelijk niet veilig was. Zij werden verplicht toch te gaan werken met als gevolg meer dan 1100 doden en 2000 gewonden. In deze fabriek werd kleding gemaakt voor de Westerse wereld.

De Rana Plaza ramp schudde Europa (enigszins) wakker én het Bangladesh Akkoord werd opgesteld. Dit is een Akkoord die zorgt voor veiligere en humanere werksituaties in de fabrieken van het land. Het Akkoord liep eigenlijf af in 2018, maar het is gelukkig verlengd. Nu stel je jezelf misschien al de vraag of zo’n akkoord alles oplost. Het antwoord op deze vraag is ‘nee’. Met een verborgen camera filmden twee Bengalese meiden de arbeidsomstandigheden in de fabrieken na 2013 voor een Britse omroep. De documentaire is erg verontrustend. Nog steeds werken er veel minderjarige kinderen diensten van 10 á 11 uur achter elkaar. Als zij niet snel genoeg naar wens werkten, volgden er fysieke en mentale mishandelingen.

Nieuwe kijk op fashion

In de aflevering ‘Future Fashion‘ van NTR’s Tegenlicht werd een aspect belicht waar ik zelf nog nooit over had nagedacht. Winkels maken je indirect verslaafd aan het kopen van kleding. Ze zeggen eigenlijk ‘je bent nog niet goed genoeg en ik heb iets om jouw compleet te maken’. Vervolgens bieden zij producten aan, die jou als mens nog niet volledig ‘bevredigen’ in je behoeften en daarom kom je de volgende keer terug. Je kunt het zien als het kopen van fastfood. We kopen het, omdat we het op dat moment enorm lekker vinden en er zin in hebben. Het is een geluksmoment voor een korte periode. Als we dit gevoel weer willen ervaren, keren we terug.

Wat jij kan doen tegen de fast fashion industrie

En natuurlijk is fashion ook iets heel moois. Je kunt jezelf ermee uiten en onderscheiden. Het geeft een identiteit aan wie je bent. En natuurlijk ben je totaal geen slecht mens als je kleding koopt bij de grote ketens. Sterker nog, mijn kledingkast bestaat grotendeels uit kleding afkomstig uit de fast fashion industrie. Het gaat mij voornamelijk om een stuk bewustwording. Wij als consumenten kunnen immers de industrie niet veranderen, aangezien de ketens veranderd moeten worden. Toch zijn er wel drie dingen die je kunt doen, namelijk: 1) langer nadenken over je aankopen; 2) minder kopen; en 3) kleding een tweede leven geven. We staan veel te weinig stil bij de effecten van ons koopgedrag op het milieu en op de wereld. Want waarom moeten wij vijf á zes jeans hebben in plaats van twee?

Waarom zien we onze aarde niet als onze god? Waarom leven we niet voor onze aarde? We hebben er immers maar één. Laten we er zuinig op zijn.

Volg je mij al op Instagram of Facebook?